رمزنگاری دو سویه، کلید امنیت در وب

بهنام سیم‌جو پایتون - دانستنی‌ها 1401-12-10

امروز می‌خوام براتون از رمزنگاری دوسویه یا دو کلیده بگم، این رمزنگاری دنیای اطلاعات رو زیر و رو کرده! تو جهان امروز هر جا رو که نگاه می‌کنی ردپای این رمزنگاری هست! HTTPS, SSH, ارز های دیجیتال، شبکه های مجازی و … همه و همه دارن از این روش برای حفظ امنیت استفاده می‌کنن.

آنچه خواهید خواند!

  • در ابتدا خواهم گفت در صورت نبود رمزنگاری اطلاعات چطور لو می‌روند
  • بعد یه دید کلی از رمزنگاری میدم و میگم چرا نمیشه از روش های رایج استفاده کرد
  • سپس روش رمزنگاری دوسویه رو به زبون ساده توضیح می‌دهم
  • در ادامه از چگونگی استفاده آن در وب می‌گم
  • چند خط کد می‌نویسیم و در پایتون از این روش استفاده می‌کنیم

چند توصیه برای کم‌کردن ضرر صفحه‌نمایش برای برنامه‌نویسان

فاروق کریمی‌زاده دانستنی‌ها - متفرقه 1401-12-03

از بزرگ‌تر‌ها می‌شنوم که صفحه‌نمایش‌های قدیمی‌تر اشعه‌هایی از خود ساطع می‌کردند که باعث آسیب زدن به چشم و بروز سرطان می‌شدند. البته منظور از بروز سرطان اینجا به این معنی نیست که هرکس که با آن صفحه‌نمایش‌های غول‌آسا کار می‌کرد سرطان می‌گرفت اما به این معنی است که شانس ابتلا به سرطان در افرادی که بیشتر در معرض صفحه‌نمایش‌های CRT بودند، بیشتر می‌شد. صفحه‌نمایش‌های امروزی بسیاری از مشکلات صفحه‌نمایش‌های قدیمی را ندارند. در عین حال که سبک‌تر و نازک‌تر و کم‌مصرف‌تر هستند به چشم نیز کمتر آسیب می‌زنند. اما هنوز هم خیره‌شدن طولانی مدت به صفحه‌نمایش می‌تواند به چشم‌ما آسیب بزند.

ما اهالی کامپیوتر ساعت های جلو صفحه‌ی کامپوتر هستیم و این مسئله دقدقه خیلی ها از جمله خود من هست؛ برای همین، راهکار ها و مواردی که پیدا کردم رو در این مطلب با شما به اشتراک خواهم گذاشت.

اجرای یک پروسه و گرفتن خروجی در پایتون

بهنام سیم‌جو برنامه‌نویسی - پایتون 1401-11-21

در این مطلب می‌گیم که چطور میشه در پایتون یک پروسه دیگر را اجرا کرد و خروجی استاندارد و ورودی استاندارد رو بگیریم و ازش استفاده بکنیم. خروجی و ورودی استاندارد همون چیزایی هستن که تو محیط متنی چاپ میشن یا کاربر توی ورودی برنامه وارد می‌کنه. در واقع توی این مطلب یاد می‌گیرید که چطور می‌تونید در پایتون با برنامه های کنسولی دیگه تعامل کنید.

پایپ (pipe) چیست؟

به طور پیش‌فرض سیستم عامل ورودی ها رو از موس و کیبورد می‌گیره و خروجی ها رو روی صفحه نمایش می‌نویسه. اما در بعضی مواقع نیاز هست که یک برنامه از خروجی های یک برنامه (یا دستور) دیگه استفاده کنه یا به ورودی استاندارد یک برنامه داده ارسال کنه. در چنین شرایطی pipe استفاده میشه. pipe یک فضای موقتی در حافضه برای جابه‌جایی اطلاعات بین دو برنامه هست که البته یک طرفه هم هست؛ یعنی مثلا برای گرفتن خروجی باید از یک pipe و برای نوشتن ورودی هم از یک pipe دیگر باید استفاده کرد.

تعیین نوع متغیرها در پایتون ۳

فاروق کریمی‌زاده پایتون 1401-08-30

زبان‌ها معمولاً یا تعیین نوع پویا دارند؛ مانند کامن لیسپ، پایتون، جاوا اسکریپت یا دارای تعیین نوع ایستا هستند؛ مانند سی و سی‌پلاس‌پلاس، راست و دوباره کامن لیسپ (معمولاً پیاده‌سازی‌های مدرن کامن لیسپ، مانند SBCL، اجازه می‌دهند بنا به خواست برنامه‌نویس، قسمتی از کد، دارای تعیین نوع ایستا و قسمتی دارای تعیین نوع پویا باشد).

در پایتون، تعیین نوع متغیر‌ها، مقدار یا مقادیر بازگشتی توابع و متد‌ها و آرگومان‌های توابع اجباری نیست. اما می‌توانیم با تعیین نوع و استفاده از یک نرم‌افزار Linter به کاهش خطا‌های خود پیش از اجرا کمک کنیم.

def f(x: int) - > int:
    return x * 2 + 1

با این که تعیین نوع آرگومان یا ورودی تابع f که x باشد و مقدار بازگشت آن یعنی x*2 + 1 در اجرا تأثیری ندارد، اما زمانی که بخواهم مقدار بازگشت تابع f را با یک رشته نویسه (کاراکتر) جمع کنم به من اخطار داده می‌شود:

بدیهی است که اجرای این برنامه به وسیلهٔ پایتون نیز باعث خطا می‌شود. در مقابل زمانی که نوع ورودی و خروجی تابع را مشخص نمی‌کنم اخطاری داده نمی‌شود:

در ادامه با تعیین نوع ورودی‌ها و خروجی توابع و متد‌ها و ویژگی‌های یک کلاس آشنا می‌شویم.

حل مسئلهٔ ۸ وزیر با استفاده از یک الگوریتم ساده + کد پایتون

فاروق کریمی‌زاده الگوریتم - پایتون 1401-08-21

مسئلهٔ ۸ وزیر می‌پرسد که در یک صفحهٔ شطرنج چه‌طور می‌توانیم ۸ مهرهٔ وزیر را چنان قرار دهیم که هیچ‌کدام در معرض تهدید دیگری نباشد. در ریاضیات و علوم کامپیوتر، مسئلهٔ n وزیر یک نسخهٔ تعمیم‌یافته از ۸ وزیر می‌باشد که برای اکثر nهای صحیح مثبت (یا طبیعی) بیش‌تر از یک چینش وجود دارد.

قبلاً یک روش برای پیدا کردن راه حل برای مسئلهٔ ۸ وزیر با استفاده از الگوریتم ژنتیک ارائه دادم. حال می‌خواهم یک روش دیگر برای همین هدف اما به صورت یک الگوریتم قطعی و تصادفی به همراه کد پایتون ارائه دهم.

جمع ارقام یک عدد به دو روش به همراه کد پایتون

فاروق کریمی‌زاده الگوریتم - پایتون 1401-08-16

زمانی که از یک برنامه‌نویس پایتونی بخواهید یک تابع ساده بنویسد تا ارقام یک عدد را جمع کند و برگرداند، احتمالاً ابتدا عدد را به یک رشته تبدیل می‌کند و سپس رشته را به لیست (فهرست) و نهایتاً تک‌تک اعضای لیست را که ارقام عدد به صورت رشته‌های تک‌نویسه‌ای هستند به عدد تبدیل می‌کند و سپس آن‌ها را با هم جمع می‌کند. ولی الزاماً اولین روشی که برای حل مسئله به ذهن‌مان می‌رسد، بهترین روش نیست. در این مطلب دو الگوریتم برای جمع ارقام یک عدد صحیح به صورت بازگشتی و تکرارشونده به همراه کد های پایتون آن ها ارائه می‌دهم.

تولید صدای بوق (موج سینوسی) با پایتون

فاروق کریمی‌زاده پایتون 1401-08-07

صدای بوق ممتد از لحاظ فنی همان موج سینوسی با فرکانسی (بسامد) ثابت است. در این مطلب یک کد ساده و کوتاه پایتون ارائه می‌دهم که بدون استفاده از کتاب‌خانه‌های اضافی، می‌تواند یک بوق را با هر فرکانسی تولید کند و در یک فایل صوتی wave ذخیره کند.

حل مسئلهٔ ۸ وزیر در پایتون با استفاده از الگوریتم ژنتیک

فاروق کریمی‌زاده metaheuristics - پایتون 1401-08-02

مسئلهٔ ۸ وزیر یک تمرین معروف در علوم کامپیوتر و ریاضیات می‌باشد. این مسئله در مورد یک صفحهٔ شطرنج رایج و مهرهٔ وزیر در این بازی فکری می‌باشد. در ریاضیات ثابت می‌شود که می‌توان ۸ وزیر را در یک صفحهٔ شطرنج چنان قرار داد که هیچ‌کدام از وزیر‌ها، دیگری را تهدید نکنند. با تعمیم این مسئله در ریاضیات، ثابت می‌شود که در یک صفحهٔ شطرنج به ضلع n، می‌توان تعداد n وزیر قرار داد؛ چنانچه هیچ‌کدام دیگری را تهدید نکنند. در علوم کامپیوتر می‌توان با روش‌های مختلفی این مسئله را حل کرد و به یک چینش از مهره‌های وزیر رسید که هیچ‌کدام دیگری را تهدید نکنند. یکی از این روش‌ها «الگوریتم ژنتیک» است.

تصویر از Encik Tekateki

آیا پایتون واقعا ساده‌ست؟!

بهنام سیم‌جو برنامه‌نویسی - پایتون - دانستنی‌ها 1401-07-27

خیلی ها میگن پایتون زبان ساده‌ای هست، میشه اون رو زود یاد گرفت، بخاطر تعیین نوع پویا(dynamic typing) دیگه نیازی نیست که برنامه‌نویس با type ها درگیر باشه و …

ولی آیا واقعا همین‌طوره؟! توی این مطلب قصد دارم کمی زبان پایتون رو به عنوان یه برنامه‌نویس پایتون بررسی کنم.

۱. پایتون زبان ساده‌ای هست

منظور از سادگی زبان می‌تونه خوانا بودن اون و نزدیکی اون به زبان انگلیسی (زبان انسان) باشه. برای مثال دو تکه کد زیر رو ببینید:

زبان پایتون:

if not 2 in lst:
  for x in lst:
    print(x);

زبان سی‌شارپ:

if ( ! lst.contains(2) )
  foreach ( int x in lst )
    Console.WriteLine(x);